Mod ismini yeni duyanlar ya da mod yapmayı düşünenler için yararlı olduğunu düşündüğüm bir makale:

Mod Nedir?

Mod kelimesi, modifikasyon kelimesinin kısaltılmışıdır. Mod, bir oyuna yapılan her türlü resmi olmayan eklentidir (yasal olmayan bir şey değildir ama) Bir mod oyuna yeni bir stil verebilir, yeni modeller, yeni silahlar, yeni haritalar vb vb gibi özellikleriyle bir oyuna alternatif olur. Modlar her ne kadar ülkemizde olmasa da yurt dışında sıkça yapılmaktadır.

Amaç

Modların amacı oyunun tarzına göre değişir. Oyunun türüne göre oyunun heyecanını arttırdığı gibi biten oyunun oynanabilirliğini artırır. Bazı modların ünü zaman zaman orjinalinden daha çok duyulur. Modlar aynı zamanda oyun yapımcıları içinde oyuncular içinde bir avantajdır. Çünkü modlar oyunun ismini duyururken, oyuncular modlar sayesinde elindeki oyundan daha fazla yararlanma imkanı bulur.

Türleri

Her mod birbirinden farklıdır ve bu da onları mükemmel yapandır. Eğer zevkinize göre bulamıyorsanız, bu sizin fazla araştırmadığınızı göstermektedir.
Modlar tek kişilik, multiplayer, RTS, FPS tarzında olabilmektedir. Her modun kendi zevki vardır ve yabancı sitelerde ufak bir araştırmayla kendi zevkinize göre bir mod bulabilmeniz mümkündür.

Peki...Bedavalar mı?

“Hayattaki hiç bir güzel olan şey bedava değildir” diyen birisinin mutlaka modları görmesi gerekir çünkü genel olarak bedavaya satılır. Tabii ki bu yapılan modlar içinde bunca emek sarf ediliyor. Bu yüzden yurt dışında sürekli kendilerine destek verecek kişiler arıyorlar. Bulabilenler piyasada adlarını daha fazla duyurma imkanı buluyor.

Modların başarısı

Modların çoğu bugüne kadar FPS tarzında yapıldı (Quake, Half-life, Unreal Tournament, Doom gibilere) Bu tür oyunlar, modları desteklemek için SDK (Software Development Kit yani Yazılım Geliştirme Kiti) ve yanında geliştirme araçları da veriyorlar.Counter Strike ve Red Orchestra modları ise inanılmaz derece de başarı göstermiş modlardır ki şu an da kendi oyunlarına sahip mod ekipleridir. Ben özellikle Red Orchestra nın başarısına hep hayran kalmışımdır. Arkadaşımız Unreal yarışmasına katılmış ve burada birinciliği elde ederek 1 milyon dolar ödüle ve bunun yanında 350.000 $ değerinde bir oyun motoruna sahip oldu. Ve birkaç ay önce de kendi oyununu çıkardı. Yani, neredeyse cebinden hiç para çıkarmadan milyon dolarlar kazandı.
Modlar tabii ki yalnızca belirli oyunlar üzerinde yapılmıyor. Bu konuda değişik bir tarz olarak NFS, NBA Live, Starcraft gibi oyunlar içinde modların yapıldığını söylemek mümkün. Fakat Grand Theft Auto gibi oyunların yapımcıları, oyun için yapılan modlara katı kurallar getirmekte ve bu da oyunun bir yerde gelişmesini engellemekte.

Download

Modu indirmeden önce oyunun orijinal olup olmadığına dikkat etmenizde fayda var. Ayrıca, basit bir kural ama önemli olan, sakına modu indirdiğiniz zaman direkt çalışacağını düşünmeyin, oyunun bilgisayarda yüklü olmasına dikkat edin!

Oynamaya başlayın

Yükleyin. Seçin. Kişiselleştirin. Oynayın. Tekrar edin!

• Oyunu yükleyin
• Modunuzu seçin
• Ayarları kişiselleştirin
• Oyuna başlayın
• Yemek, okul ve uyumak için durun
• Tekrar oynayın

Mod Ekibindeki Kişilerin Görevleri ve Rolleri

Bir mod yapımında da oyun yapımındaki gibi bir ekibe ihtiyacı vardır. Tabii ki onlar kadar düzenli değil ama eğer bu işi yapmak istiyorsanız kendinizin hangi konuda gelişmeniz gerektiğini planlamalısınız…Mod ekibine gelecek olursak, oyun yapımıyla benzer ama dediğim gibi, tam değil!

2D Sanatı

2D sanatçılar mod için çizgiler, dokular, deriler ve artworkler tasarlar.

Kullanılabilecek Programlar:
Bu işin babası Adobe Photoshoptur. Fakat Paintshop Pro, Gim, Adobe Illustrator gibi programlarda geçerlidir.

Gerekli Hünerler:
Bu işi gerçekten yapabilecek bir sanatçı olarak doğmuş olması gerekir. Yani en azından boyama tekniklerini iyi bilmek zorundadır. Ve bu işteki en önemli kısımlardan biri ise yaratıcılıktır. Zaten yaratıcılık, oyun dünyasının ayrılmaz bir parçasıdır.

3D Sanatı

3d sanatçıları oyundaki karakterleri, silahları ve araçları tasarlar. 3d tasarımı her ne kadar zor görünse de yaratıcılık ve eli fare tutan herkesin öğrenebileceği bir dil.

Kullanılabilecek Programlar:
3d tasarımların babası 3D Studio Max’tir. Ama bir hayli zor olan (en azından vakit isteyen) bu programın yanında bir sürü alternatifte mevcuttur: Alias Maya, Lightwave, SoftImage, Milkshape 3d, Poser, Cinema 4d gibi…

3D Animasyon

3d artist in yaptıklarının canlanmasını sağlar.

Kullanılabilecek Programlar:
3d artist in kullandığı aynı araçlar (Milkshape, 3d max, Maya)

Gerekli Hünerler:
İnsan anatomisini bilmesi gerekir. İskeletleri gerçeğe yaklaşıncaya kadar uğraşmalı ve bunun içinde sabırlı olmalıdır.

Harita Tasarımcılar (Level Tasarımcıları)

Harita Tasarımcıları, oyunda oynanılan dünyayı tasarlarlar. Harita tasarımcıları, oyun hakkındaki bütün fikirleri toplar ve oyunda kullanılan dünya için dokuları 2D/3D tasarım programlarında yaratır. Çoğu oyunun farklı haritaları vardır ve hepsinin harita tasarımı kendilerine özgüdür. Half life’ta gördüğünüz bir harita tasarımını başka bir oyunda göremezsiniz.

Kullanılabilecek Programlar:
2 ve 3 boyut harita tasarım editörünü, dizaynörlerin yarattığı dokular, modelleri, düşmanları ve kodları kullanarak bir dünya yaratmaya çalışırlar. Editörler, oyundan oyuna değişir.

Gerekli Hünerler:
Açıkçası harita tasarımcıları her şeyden az-çok anlamaları gerekir. Bunlar; inşaat, az-çok resim, az-çok kodlama ve en önemlisi oyuncuların perspektifliğini ayarlamayı bilmelidir. En iyi levellar, en iyi dengelenen ve insanda bir daha oynama hissi verenlerdir.

Programlama

Programlama, gerçekten çok fazla vakit alan ve konsantrasyon gerektiren bir iştir. Programcı olmak kolaydır ama önemli olan yaratıcı olmaktır. Zaten programcılar, projedeki gerçek sihri gerçekleştiren kişilerdir.

Kullanılabilecek Programlar:
İyi bir IDE (Integrated Development Environment – Bütünleşmiş Çevre Geliştirme) gerçekten önemlidir. Dahası, oyun için geçerli bir programlama dili bilmek şarttır. Bazı oyunlar karmaşık programlama dilleri kullanırlar fakat genel olarak C/C++ dilleri kullanılır. Bir programcı olmanın en zor yanı ise her şeyin bir arada olmasıdır. Harita tasarımlarından, modellere, animasyonlara, artifical intelligence dediğimiz yapay zekaya kadar…Yani bir mod ekibinde sihiri gerçekleştiren kişidir programcı.

Gerekli Hünerler:
Çok iyi bir bilginin yanında, oyunun gidişatını, programlamayı, değişik programlama dillerini 3-5 bilmeli ve matematiği de kuvvetli olmalı. Yani kafalı biri olmalı. İşte bazı anahtar kelimeler:
 Planlı ve hazırlıklı olmalı
 Bir grupta uyumlu olmalı
 Algoritma ve veri yapısı olmalı
 Öğrenmeye istekli olmalı
 Tecrübeli olmalı
 Bir kere başladı mı sonuna kadar götürmeli
 Yaratıcı programlayı ve oyunları sevmeli

Ses/Müzik
Ses/Müzik dizaynörleri genel olarak konuşmaları hazırlar, ses efektleri bulur/yapar. Genel olarak iyi bir donanıma sahip olmaları gerekir. Bunun dışında ekibe bu tür sıradan işler dışında yararlı olmak istiyorlarsa oyun motoruna atılması için hazır hale gelecek kodları da yazarlar.

Kullanılabilecek Programlar:
Güzel bir müzik sistemi gerçekten katkıda bulunacaktır çünkü oyunu oynarken hoparlör kısıksa ses kalitesi idare edebilir fakat hoparlörün sesi açıldığı zaman ses kalitesinden kabak gibi bir belirginlik ortaya çıkar. Aynı zamanda sesleri test etmek için kulaklıklar ve kaydediciler şart. Ses hazırlamak için kullanılan programlar kısaca: Sound forge, Cakewalk, Egas, Awave Studio ve Protools.

Gerekli Hünerler:
Sağlam kulak ister  Pekala, en azından müzik için bir kulak bu işi görür. Farklı müzik aletlerinin nasıl ses çıkardığını ve en azından bir tane enstürman bilmesinde fayda var.

Webmaster (PR- Public Relations – Halkla İlişkiler)

Belki webmaster’ın bir mod ekibinde ne işi var diyebilirsiniz ama onlar ekipte büyük bir yere sahiptir. Çünkü modunuzun tanıtılmasında ve mod hakkında bilgi verebilecek tek kişiler onlardır. Ve strateji geliştirerek sitenize reklam ekleyebilir ve para bile kazanabilirsiniz. Aynı zamanda yaptıkları tasarımda çok önemlidir. Kimse eski grafiklerin kullanıldığı bir siteye girmez. Dolayısıyla, sakına programcılardan ya da grafikerlerden birini webmaster yapmayı düşünmeyin. Şunu unutmayın ki web, grafik ve programcılık ayrı işlerdir. Bunları anlatmamın sebebi ise aynı şeyin benim başıma gelmiş olmasıdır. Grafikerlikle ilgilenirken web tasarımı yapmak çok çok zor, hem de daha ikisinde de üst düzeye erişememişken…

Kullanabilecek Programlar:
Bu esasında biraz sizin baskınız ve webmasterda bitiyor.Çünkü amacınız sadece screenshot, video ve oyun hakkında bilgi vermekse html ve biraz photoshop bilgisi işinizi görecektir. Ama şöyle güzel bir şey yapmak istiyorsanız php, css, 3-5 photoshop ve flash bilgisi işe yarayacaktır. Tabii Dreamweaver ve Frontpage (yeni adıyla SharePoint) bilmekte bir zorunluluktur. FTP (File Transfer Protocol) bilgisi ise webmasterın işini kolaylaştıracaktır.

Lider (Producer)

Büyük oyun yapım ekiplerinde yönetmenlerin herhangi donanım/yazılım/grafik bilgisi gerekmemektedir. Fakat bence mod ekiplerinde aynı şey geçerli değildir. Onlar arkadaşlarına yardım etmeli ve bu oyun/mod dünyasını iyi bilen kişiler olmalıdır! Arkadaşlarına kaynak göstermelidir!

Oyun Motorunu Seç

Çoktan modun nasıl olacağına karar verdiniz ve en sevdiğiniz oyunu seçtiniz. Müthiş fikir – oyunu biliyorsunuz, nasıl çalıştığını biliyorsunuz, ne gerektiğini biliyorsunuz ve onu sevdiğinizi biliyorsunuz! Yine de o oyunun bir mod geçmişini araştırmakta fayda var. Çünkü SDK’sı olmayabilir. Bu sebepten ötürü de 2 ay boyunca modun neden çalışmadığını araştırmaya gerek yok. Öyleyse, bu mod serüveninizde doğru ve hızlı yoldan gidebilmeniz için:
 Size yardım edebilecek başka modcular var mı?
 Hangi eğitici ders (tutorial) ve programlar yardımcı olabilir?
 Yapacağınız mod, kullanacağınız oyunun türüyle örtüşüyor mu? (Barbies Big Day Out Doom’la çok örtüşüyordu mesela)
 Kullanabileceğiniz hali hazırda modellemeler falan var mı?
 Modunuzla ilgilenebilecek bir topluluk (community) var mı?


Bir mod ekibi yaratın ya da katılın…

Daha önce bir mod ekibinde yer almadıysanız ya da herhangi bir konuda bilginiz yoksa kendinizin proje yaratmasını unutun! Eğer daha önce bir ekibe katılmanızda fayda var. Bir ekibe katılın, onların ne yaptığını öğrenin. İleri ki yazılarımda size bazı mod ekiplerinde açık yer olursa haber vermeye çalışacağım. (Not: Bir mod ekibi, Türkiye de olmadığı için, doğal olarak yurt dışından olacak, dolayısıyla yabancı dilinde bu sektörde bir gereklilik olduğunu belirtmek isterim)

Sonunda varsayalım ki bu aşamaya kadar her şey tamam ve şimdi görelim bakalım oyun ve mod sektörünün ne kadar zor olduğunu…

Fikir

Bu aşamaya kadar gelmişseniz, bir mod ekibiniz var ve çalışmaya hazır demektir. Öncelikle belirtmem gerek ki, bu işi ne kadar sıkıya alırsanız ders notlarınız o kadar düşer (Kendimden biliyorum) İnek bir öğrenciyseniz bile kopyaya muhtaç kalırsınız. Ters orantı yani. Mod sektöründe ününüz yayılırken sözlüden iyi almak için kendinizi hocanızın ayaklarında bulabilirsiniz(Ben böyle bir şey yapmadım, yapmam da!). Benden söylemesi…

Gelelim şimdi fikirlere…Walla esasında burada benim yazacağım fazla bir şey yok ama yapılması ve yapılmaması gerekenleri belirtmek istedim.

Yapılması gereken (+)

 Özgün olun
 Yaratıcı olun
 Gerçekçi olun

Yapılmaması gereken (-)

 Bir oyunun/modun/filmin kopyalanması (Mesela ben NFS oynamak istiyorsam, NFS oynarım, Half Life: NFS değil!) Ayrıca bu yasalara da aykırı…
 Proje tamamlanana kadar fikirlerinden kimseye bahsetme
 Sakına proje bitmeden de havalara gime (İlk türk modu benim olacak, meşhur olacağım gibi)


Güçlü Bir Takımı Bir Araya Getirmek

Dystopia mod projesindeki baş ağabeylere böyle bir ekip oluşturmanın kolay olup olmadığı sorulmuş. Onlar da ne kadar kolay zor olduğundan bahsetmiş. Konuşmadan sonra ekibin 60 kişi olduğu görülmüş. Ekibe giren kişiler, hep büyük şeyler vereceğini vaat etmiş. İnsanlar yetenekleri hakkında yalan söylemiş. Bu da onların projesinin gecikmesine sebep olmuş. Yeni bir ekip kurmak zamanlarını almış. Ama gerçeklerle, sahtekarlıklar konusunda tecrübe edinmişler. Ama neyse ki kurdukları ekip profesyonellerden oluşmuş. Dolayısıyla sabırlı olun (Unutmayın ki 3000 ve üstü civarında modla yarışıyorsunuz, diğerlerinden farkınız da olmalı!) Ve size tavsiyem, tanımadığınız ve sevmediğiniz kişilerle ekip oluşturmayınız. Sınıfta illa ki bir matematik uzmanı (programcı), illa ki sanatla ilgilenen bir olmalı. Yoksa sınıfta problem var 

Örnek bir mod ekibi:

• Lider/Menajer
• Programcı (dahi/beyin)
• 2D Artist (+2)
• 3D Artist/Animators (+3)
• Harita Tasarımcıları (+2)
• Sound FX/Müzik Dizaynörü
• Webmaster


Şunu unutmayın ki büyük ekipler her zaman en iyileri değildir. Bazı insanlar 200 kişilik bir ekibin mükemmel işler çıkartacağını düşünür ama sonuç rezalet olur çünkü o kadar kişiyi yönetmek imkansızdır. Dolayısıyla ekibinizi ne kadar küçük tutarsanız, o kadar kara geçersiniz. Küçük derken de az ama verimli olsun! Şunu da unutmayın ki ilk hazırladığınız proje de 40 tane silah, 20 tane harita ve orkestra müziği koymak zorunda değilsiniz, yalnızca çalışır olmasına bakın! Daha sonra detaylara inmeye başlayın ve belirtmek isterim ki planınız ve stratejiniz ne kadar sağlam olursa modda o kadar sağlam olur.

Modunuzu tamamladıktan sonra, sınıf arkadaşlarınıza ve web siteniz üzerinden modunuzu dağıtmaya başlayın. Gelen feedback (eleştrileri mutlaka okuyun, orada saçma sapan olanları mutlaka olacaktır, onları sallayın zaten… Ama düzgün olanları mutlaka değerlendirin, sonuçta oynayanlar onlar!

Modunuzun Bitirilmesi

Bu son bölümde modunuzun bitirilmesine son 5 hafta boyunca kısaca ne yapılması ve genel olarak ne yapıldığını yazmak istedim.

Son 5 hafta

 Yayım sürenizi sitenizden belirtiniz
 Bulgar/Değişiklikler
 Çok değil, akıllıca çalışın
 Test edin


Son 3 hafta

İçeriğe kilitlenilmesi
Oyunun tamamlanması
Modun test edilmesi


Son 1 hafta kala

o Son dakika değişiklikleri yok!

Son 2 gün…

Oyunu çıkmadan sonuna kadar doya doya oynayın

-- Edited by Rodney at 16:59, 2007-01-06